کشف قدیمی‌ترین خط چشم در جهان در خاورمیانه و بیخ‌گوش ایران!
در کشفی هیجان‌انگیز، باستان‌شناسان قدیمی‌ترین خط چشم شناخته‌شده جهان را از ویرانه‌های شهر باستانی یِشیلُوا هویوک در غرب ترکیه کشف کرده‌اند. این یافته نشان می‌دهد که انسان‌ها بیش از ۸۲۰۰ سال پیش از آرایش و زیبایی استفاده می‌کردند. این کشف نه تنها اطلاعات مهمی درباره عادات زیبایی مردم آن دوران ارائه می‌دهد، بلکه می‌تواند نوری بر روی فرهنگ و شیوه زندگی ساکنان آن زمان بیفکند.
جزئیات خط چشم
این خط چشم، در واقع قلم سرمه است که از سنگ سبز سرپانتین ساخته شده و هنوز هم آثاری از رنگدانه سیاه در نوک خود دارد. سرمه که در طول تاریخ برای اهداف آرایشی و دارویی استفاده می‌شده، توسط مردم در مناطق مختلف از جمله مصر، شام، ایران و آناتولی به کار رفته و هنوز هم در برخی مناطق کاربرد دارد. این ابزار آرایشی نشان می‌دهد که ساکنان اولیه یشیلوا، به ویژه زنان، به زیبایی و ظرافت توجه زیادی داشته‌اند.
تاریخچه و اهمیت سکونتگاه یشیلوا
قدمت سکونتگاه یشیلُوا هویوک (Yeşilova Höyük) در نزدیکی ازمیر امروزی به حدود ۶۵۰۰ سال قبل از میلاد برمی‌گردد و تا سال ۴۰۰۰ قبل از میلاد مسکونی بوده است. باستان‌شناسان در این مکان بقایای کلبه‌های باستانی و سازه‌های سنگی دوران نوسنگی را کشف کرده‌اند. این شهر پس از تخریب در آتش‌سوزی در سال ۵۷۰۰ قبل از میلاد رها شد و موادی مانند این قلم سرمه در زیر لایه‌های گل و لای حفظ شدند.
دکتر ظفر دیرین، باستان‌شناس ارشد، این چوب سرمه ۱۰ سانتی‌متری با ضخامت یک سانتیمتر را «به‌خوبی صاف‌شده و به شکل یک قلم تیز» توصیف کرد. به احتمال زیاد، این قلم در ظرفی از سرمه فرو رفته و مانند خط چشم امروزی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. رنگدانه سیاه که تصور می‌شود اکسید منگنز باشد، در حال حاضر در حال تجزیه و تحلیل است.
کاربردهای سرمه
سرمه در طول تاریخ نه تنها برای زیبایی‌شناسی، بلکه برای سلامت چشم نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است. باور بر این بوده که سرمه به درمان بیماری‌های چشمی کمک کرده و تابش نور خورشید را کاهش می‌دهد. به طور خاص، سرمه از آسیاب کردن استیبین، ماده معدنی موجود در ذخایر گرمابی تهیه می‌شود و این خود نشان‌دهنده تکنیک‌های پیشرفته استخراج و پردازش مواد معدنی در آن زمان است.
تأثیر فرهنگی و اجتماعی
کشف این خط چشم به ما نشان می‌دهد که آرایش و زیبایی بخشی از فرهنگ و زندگی اجتماعی انسان‌ها از دوران باستان بوده است. این موضوع می‌تواند نگاهی به رفتارهای اجتماعی، نقش جنسیت و انتظارات فرهنگی از زیبایی را در جوامع آن دوران ارائه دهد. به طور کلی، آرایش و زیبایی نه تنها نشانه‌ای از فرهنگ، بلکه ابزاری برای بیان هویت فردی و اجتماعی نیز بوده است.
این کشف نه تنها نشان‌دهنده قدرت و خلاقیت انسانی در گذشته است، بلکه تأثیرات عمیق فرهنگی و اجتماعی آرایش در تاریخ بشر را نیز به تصویر می‌کشد. با ادامه پژوهش‌ها در این زمینه، ممکن است اطلاعات بیشتری درباره شیوه‌های زندگی و نگرش‌های فرهنگی مردم باستان به دست آوریم. باستان‌شناسان امیدوارند که کشفیات بیشتری از این نوع بتواند در درک عمیق‌تری از تاریخ و فرهنگ انسان‌ها در دوران‌های مختلف تاریخ کمک کند.
جالب اینجاست که کلمه «الکل» ریشه در کلمه عربی «الکحل» دارد که به این ماده آرایشی قدیمی اشاره دارد. این ارتباط تاریخی نشان می‌دهد که چقدر مفهوم زیبایی و آرایش در تاریخ بشر عمیق و متنوع بوده و به شکل‌گیری هویت‌های مختلف فرهنگی کمک کرده است.
فراتر از زیبایی
این یافته‌ها تنها بخشی از داستان انسان‌ها در استفاده از مواد آرایشی است. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، مواد آرایشی و روش‌های استفاده از آن‌ها نیز تحول یافته و به شکل‌های مدرن امروزی درآمده است. از مواد طبیعی گرفته تا ترکیبات شیمیایی پیچیده، همه نشان‌دهنده تمایل انسان‌ها به زیبایی و بهبود ظاهر خود هستند.
از این رو، کشفیات باستان‌شناسی همچنان اهمیت و تاثیرات خود را در درک فرهنگ و رفتار انسان‌ها به ما یادآوری می‌کنند و نشان می‌دهند که تاریخ چقدر می‌تواند در شکل‌گیری هویت‌های فرهنگی امروز موثر باشد